بررسی برخی پاسخ‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.) به سلنیوم تحت تنش شوری

Authors

  • بیتا زاجی گروه زیست‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
  • سارا سعادتمند گروه زیست‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
  • علیرضا ایرانبخش گروه زیست‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
Abstract:

شوری یکی از مهم‌ترین تهدیدهای محیطی است که بر رشد، توسعه و بهره‌وری گیاهان اثر می‌گذارد، لذا دسترسی به روش‌های کاهش اثرات منفی آن بر روی گیاهان  امری ضروری  به نظر می رسد. به همین منظور، آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهای شوری (0، 25، 50 و 75 میلی‌مولار) و محلول‌پاشی سلنیوم (0، 5، 10 میکرومولار) اجرا گردید تا نقش احتمالی سلنیوم در تنظیم بردباری گیاه دارویی بادرشبویه به شوری مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا محلول‌پاشی‌ پس از استقرار گیاهچه‌ها در سه مرحله زمانی، هم‌زمان با اعمال تنش شوری و سپس به فاصله هر هفته یک‌بار انجام شد. نتایج نشان داد که شاخص‌های رشد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و محتوای نسبی آب برگ گیاهان بادرشبویه تحت تأثیر تنش شوری در سطوح مختلف به‌طور معنی‌دار کاهش پیدا کردند. محلول‌پاشی سلنیوم به‌ویژه در غلظت کم سبب بهبود کلیه صفات ذکرشده در شرایط تنش شوری گردید. در مقابل، سطح بالای سلنیوم سبب تشدید اثر منفی شوری شد، به‌طوری‌که حداکثر میزان مالون‌دی‌آلدئید، نشت الکترولیتی و پتانسیل‌آب توسط سلنیوم (10 میکرومولار) در شرایط تنش شوری شدید (75 میلی‌مولار) حاصل گردید و منجر به تجمع پرولین و قندهای محلول شد. این بررسی نشان داد  تیمار سلنیوم در غلظت پایین نقش بسزایی در کاهش اثرات مضر شوری از طریق افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، حفظ یکپارچگی غشاء، کاهش پتانسیل‌آب و انباشت محلول‌های سازگار داشته و در نتیجه سبب بهبود عملکرد گیاهان بادرشبویه تحت تنش شوری شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر تنظیم‌کننده‌های رشدی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و اسانس بادرشبویه (.Dracocephalum moldavica L) تحت تنش خشکی

خشکی یکی از مهم‌ترین تنش­های محیطی است که مورفولوژی، فیزیولوژی و بیوشیمی گیاه را تحت تأثیر قرار می­دهد به همین دلیل پژوهشی به‌منظور ارزیابی اسانس و خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه دارویی بادرشبویه در شرایط تنش خشکی در بهار سال­های 1393 و 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات با دو عامل سطوح رطوبتی و تنظیم‌کننده‌های رشد در قالب طرح بلوک­های کامل ...

full text

تأثیر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و سلنیوم بر تحمل تنش شوری و عملکرد اسانس گیاه بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.)

اسید سالیسیلیک و سلنیوم ترکیب‌هایی با خواص آنتی‌اکسیدانی هستند و باعث بهبود رشد گیاهان در شرایط تنش می‌شوند. به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد اسید سالیسیلیک و سلنیوم بر برخی خصوصیات رویشی و زایشی، عملکرد اسانس و نسبت پتاسیم به سدیم در گیاه دارویی بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.) در شرایط تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در شرایط گلخانه در سال ‌1394 انجام ش...

full text

ارزیابی تنوع عملکرد و صفات مورفولوژیکی برخی از ژنوتیپ‌های بادرشبویه Dracocephalum moldavica L.

این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات مورفولوژیک در 15 ژنوتیپ بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.) در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. صفات مورفولوژی شامل وزن تر گیاه، وزن خشک گیاه، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه‌های جانبی، تعداد برگ در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد اسانس و درصد اسانس بود. براساس نتایج تجزیه واریانس، اختلاف ژنوتیپ‌های مورد مطالعه برای کلیه صفا...

full text

بررسی تغییرات فیتوشیمیایی اسانس گیاه دارویی (Dracocephalum moldavica L.) تحت تنش شوری و کاربرد هیومیک و آسکوربیک اسید

شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های غیرزنده‌ای است که باعث کاهش قابلیت تولید محصول می‌شود. اسید هیومیک به‌عنوان یک اسید آلی و آسکوربات به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی می‌توانند در جهت بهبود عملکرد گیاهان در شرایط تنش شوری مؤثر واقع شوند. به‌منظور‌ بررسی تأثیر اسید آسکوربیک و اسید هیومیک بر میزان و ترکیبات شیمیایی اسانس بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طر...

full text

اثر تنش کم آبی بر رشد، کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی بادرشبویه dracocephalum moldavica l.))

تنش های محیطی به ویژه تنش کم آبی یکی از موانع اصلی در تولید محصولات زراعی و دارویی می باشند. به منظور بررسی اثر کم آبیاری بر رشد، اسانس و ترکیبات اسانس گیاه دارویی بادرشبویه آزمایشی با هدف تعیین بهترین سطح آبیاری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه در پژوهشکده بقیه الله العظم چاه نیمه دانشگاه زابل، در سال 1392 انجام شد. آبیاری 100 (شاهد)، 5/87، 75، 5/62 و 50 درصد ظرفیت ...

full text

ارزیابی اثر سایکوسل و سالیسیلیک اسید بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک و اسانس گیاه دارویی بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.) تحت شرایط تنش خشکی و نرمال

مقدمه: خشکی یکی از مهمترین تنش‌های محیطی است که مورفولوژی، فیزیولوژی و بیوشیمی گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و اثرات عمده‌ای بر تولید کشاورزی می‌گذارد. کاربرد ترکیبات محرک رشد (سالیسیلیک اسید) و بازدارنده رشد (سایکوسل) در دامنه‌ای از فرایندهای مختلف رشدی و در افزایش تحمل به خشکی در گیاهان اثر گذارند. به منظور بررسی اثر تنظیم کننده‌های رشدی، سایکوسل و سالیسیلیک اسید بر تغییرات فیزیولوژیک و تغییر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 56

pages  13- 27

publication date 2020-03-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023